Werkprogramma: ACT - Accelerating Just Climate Transitions in Urban Regions

Het KIN ACT werkprogramma heeft als doel klimaattransities in verschillende wijken in Nederland op een rechtvaardige manier te versnellen. Het is het eerste werkprogramma dat het KIN heeft opgezet en is in november 2024 officieel van start gegaan. ACT is gebaseerd op co-creatie; verschillende wetenschappers en deelnemers uit de praktijk werken samen aan de ontwikkeling van lokale actietrajecten en agenda’s en het bevorderen van de samenwerking tussen betrokken bewoners, woningcorporaties, wijkwerkers, ambtenaren, lokale ondernemers en duurzaamheidsprofessionals. ACT is onderdeel van het KIN Pact.

Werkwijze en aanpak

De komende 3 jaar slaan onderzoekers en lokale belanghebbenden, waaronder bewoners, woningcorporaties, ambtenaren, lokale ondernemers en duurzaamheidsprofessionals de handen ineen. In verschillende wijken in Rotterdam, Nijmegen, Eindhoven en Zuid-Limburg bouwen transdisciplinaire teams vanuit ACT aan lokale actietrajecten en agenda’s en faciliteren ze betere onderlinge samenwerking tussen betrokken partijen. Het doel is om burgers en andere actoren in de wijk maximaal te ondersteunen met kennis en vaardigheden uit diverse wetenschappelijke disciplines, gecombineerd met innovatieve praktijkervaringen. 

2024: Start Werkprogramma 

In november 2024 is het werkprogramma officieel gestart en is de basis gelegd voor verdere samenwerking in 7 werkpakketten. Het ACT Werkprogramma wil doelgroepgerichte aanpakken opleveren met instrumenten zoals trainingsprogramma’s en handboeken om in co-creatie te kunnen komen tot rechtvaardige, klimaattransities op wijkniveau. De resultaten die voortkomen uit de verschillende werkpakketten van het ACT werkprogramma zullen tzt worden gepubliceerd op deze website. 

Kijk op de kalender voor een overzicht van aankomende bijeenkomsten en activiteiten van het KIN Pact, waaronder die van het ACT Consortium. 

ACT in 7 werkpakketten

Het werkprogramma is inmiddels verdeeld over 7 werkpakketten. Elk werkpakket heeft een specifieke onderzoeksvraag en doelstelling . In de vier steden en wijken waar het ACT-programma actief is, vindt momenteel overleg plaats over de precieze invulling van de werkpakketten die binnen ACT zijn opgesteld. Voor een aantal pakketten ligt er inmiddels een meer concrete invulling.  

  1. Definities en Concepten:
    –> Wat is een betekenisvolle definitie van klimaatrechtvaardigheid in verhouding tot een buurt of wijk.
    –> Wat zijn werkbare, geïntegreerde operationele kaders om klimaatrechtvaardigheid effectief te implementeren.

  2. Barrières:
    –> Welke bestaande juridische, administratieve en financiële barrières belemmeren de versnelling van rechtvaardige klimaattransities in buurten?
    –> Hoe kunnen gedeeld begrip en (creatieve) inzichten helpen om deze barrières aan te pakken.

  3. Systeemcomplexiteit:
    –> Wat zijn de belangrijkste complexiteiten in het systeem in rechtvaardige klimaattransities in buurten vanuit de focus op gezondheid en welzijn?
    –> Hoe kunnen burger- en datagedreven systeeminzichten worden geïntegreerd in trajecten voor rechtvaardige klimaattransities in buurten, met de nadruk op gezondheids- en welzijnsperspectieven?

  4. Participatieve benaderingen:
    –> Hoe kunnen eerlijke en inclusieve participatieve processen rechtvaardige klimaattransities in buurten versnellen?
    –> Hoe kunnen in co-creatie dynamische paden worden gecreëerd worden om rechtvaardige klimaattransities in buurten te versnellen?

  5. Duurzame consumptie:
    –> Wat zijn best practices voor duurzame consumptie (van producten en diensten, zoals mobiliteit, energie, voedsel) in wijken in Maastricht, Nijmegen, Eindhoven en Rotterdam?
    –> Hoe kunnen deze praktijken (zoals verminderde consumptie, tweedehands, autodelen, repareren in de buurt) opgeschaald worden? 

    Binnen dit werkpakket zijn inmiddels lokale deelinitiatieven geïnventariseerd. Daarnaast ondersteunt de projectgroep de gemeente en bewoners bij het aanleggen van een groene zone in de stad.

  6. Leren door te doen & Coördinatie:
    –> Hoe kunnen transdisciplinaire leerprocessen het meest effectief gefaciliteerd worden om transformatie op buurtniveau mogelijk te maken?
    –> Wat is een generiek leerproces dat gerepliceerd kan worden in andere regio’s en buurten?

  7. Transformatief Leiderschap:
    –> Welke vaardigheden hebben duurzaamheidsprofessionals en informele klimaatleiders nodig om te werken aan rechtvaardige klimaattransities in buurten, en welke valkuilen en knelpunten worden geïdentificeerd?
    –> Hoe kunnen de benodigde competenties worden aangeboden in opleidingen en tertiair onderwijs voor huidige en toekomstige duurzaamheidsprofessionals en informeel klimaatleiderschap?
 

Het ACT Werkprogramma valt onder het KIN Pact, het samenwerkingsverband binnen het KIN waarbinnen leden zich gezamenlijk inzetten om (klimaat)transities te realiseren.

Luistertip: De Duurzame Wijk

In de podcastserie De Duurzame Wijk duikt Rob van der Rijt, als ondernemer en onderzoeker, verbonden aan het ACT werkprogramma, in duurzame klimaatinitiatieven in de wijken. Aan het woord komen de bewoners die zich inzetten voor hun buurt. Waarom doen ze dat eigenlijk? En met welk resultaat?

Pact Kalender

Kijk op de kalender voor een overzicht van bijeenkomsten en activiteiten van het KIN Pact, waaronder die van het ACT Consortium. 

Nieuwsberichten over het werkprogramma

Kick-off ACT werkprogramma: Van stedelijke uitdagingen naar concrete actie

Op 13 november werd het werkprogramma ACT officieel gelanceerd met een inspirerende kick-off. Beleidsmakers, onderzoekers en vertegenwoordigers van steden kwamen samen om de volgende stappen te zetten in het versnellen van een rechtvaardige klimaattransitie. Met interactieve presentaties, interviews en groepsdiscussies werd niet alleen de toon gezet voor het werkprogramma, maar ook de basis gelegd voor verdere samenwerking en integratie. Lees in deze blog meer over het verloop van de dag en krijg een inkijkje in wat er speelt in de genoemde steden.

Lees verder »

Persbericht: Met een nieuwe manier van onderzoek belooft het eerste programma van het Klimaatonderzoek Initiatief Nederland systeemtransities te versnellen

Het Klimaatonderzoekinitiatief Nederland (KIN), opgericht door NWO en KNAW, heeft een eerste werkprogramma opgezet dat klimaattransities in stadswijken moet gaan versnellen. Het programma is anders dan gebruikelijk in Nederland, omdat het geen gebruik maakt van competitie maar een meer inclusieve en collaboratieve benadering van onderzoek en innovatie volgt. Deze onderzoeksbenadering is nieuw en past bij de urgentie waarmee we klimaattransities in gang moeten gaan zetten.

Lees verder »

Rapportage van de eerste KIN Crutzenworkshop is live: een (academische) reflectie op de Crutzenworkshop

Vandaag presenteren we met trots de Rapportage van de eerste KIN Crutzenworkshopover de Crutzenworkshop. Het verslag bestaat uit een inleidende essay met reflectie op de workshop zelf, reflectie op het rapport van het Rathenau rapport en de gespreksverslagen en actieplannen. Tegelijkertijd lanceert onderzoeksinstituut Rathenau de publiekelijke versie van hun verslag over deze workshop. In deze post zetten we de belangrijkste punten van die updates op een rijtje.

Lees verder »

Betrokken partijen

De logo’s van de partners zijn hieronder weergeven.