Adaptiepaden Nationale Klimaatadaptatie-strategie (NAS’26)

De opdracht van het ministerie van IenW aan het KIN was onder meer om een methode te (laten) ontwikkelen en toe te passen om adaptatiepaden voor de verschillende opgaven binnen de NAS te maken. Adaptatiepaden zijn visualisaties van verschillende (beleids)maatregelen in de tijd die mogelijk ingezet kunnen worden om een bepaald systeem aan te passen aan veranderende omstandigheden. Ook moest de methode de onderlinge samenhang tussen de paden goed in kaart kunnen brengen – waar zijn synergieën en kunnen maatregelen van verschillende opgaven elkaar versterken en waar zitten ze elkaar juist in de weg en moeten keuzes gemaakt worden? Zo krijgen beleidsmakers inzichten in de verschillende mogelijkheden en wat er nodig is op de korte en lange termijn, maar ook welke afhankelijkheden er zijn zodat onsamenhangend beleid wordt voorkomen.

De ‘Make-aton’: een nieuwe aanpak

De ‘Make-aton’ aanpak is ontwikkeld door het concept van de hackathon te combineren met een ‘maker’-mentaliteit: intensief samenwerken aan concrete oplossingen voor complexe vraagstukken. Uit deze combinatie is de ‘Make-aton’ geboren; deze keer specifiek ontwikkeld om verschillende experts uit wetenschap, beleid en praktijk samen in co-creatie adaptatiepaden te laten ontwikkelen om Nederland klimaatbestendig te maken – nu en in de toekomst.  Een bijzondere aanpak, een voor het eerst toegepast bij de ontwikkeling van deze Nationale Klimaatadaptatiestrategie.

Tijdens de Make-atons kwamen experts uit wetenschap, beleid en praktijk samen om in co-creatie adaptatiepaden te ontwikkelen om Nederland klimaatbestendig te maken – nu en in de toekomst. In verschillende rondes in 2024 en 2025 is de methode op de 13 opgaven toegepast en verfijnd. Als laatste stap is de onderlinge samenhang in kaart gebracht. Een bijzondere aanpak, een voor het eerst toegepast bij de ontwikkeling van deze Nationale Klimaatadaptatiestrategie.

“Via het Klimaatonderzoek Initiatief Nederland (KIN) hopen we de best beschikbare wetenschappelijke kennis te ontsluiten en de complexiteit via een methodische aanpak behapbaar te maken.”
– Chantal Oudkerk-Pool, coördinator NA

15 adaptatiepaden als input voor eindadvies voor de NAS’26

Tijdens de Make-atons in 2024 en 2025 is in een eerste stap een methode ontwikkeld die voldoet aan de opdracht gestelde eisen. Deze methode is vervolgens toegepast in meerdere Make-atons, waarbij voor dertien van de vijftien NAS-opgaven input is verzameld en gevalideerd. Dit gebeurde transdisciplinair en in co-creatie met alle deelnemers. Voor elk adaptatiepad is een padentrekker uit de wetenschap benoemd. In nauwe samenwerking met de opgavetrekkers – beleidsmakers van verschillende ministeries die verantwoordelijk zijn voor de NAS-opgaven – en waar nodig aanvullende experts, zijn de adaptatiepaden per opgave verder uitgewerkt. Tot slot is de onderlinge samenhang tussen de adaptatiepaden in kaart gebracht: welke opgaven en specifieke adaptatiemaatregelen versterken elkaar, en welke werken elkaar juist tegen of sluiten elkaar uit?