In de toekomst krijgen we door klimaatverandering te maken met enorme hoeveelheden water en extreme droogte. Waar toegang tot water nu wordt gezien als vanzelfsprekend, zal dat straks anders zijn. Een transitie naar collectief waterbeheer kan hier een duurzame en rechtvaardige oplossing bieden.
Looptijd
juli 2025
–
Heden
Locatie
Landelijk
Betrokken partijen
HAS Green Academy
Thema
In Oost-Brabant ervaren betrokken partijen de consequenties van klimaatverandering al aan den lijve: hoog water, hoosbuien en droogte dwingen tot een transitie in waterbeheer. Onze huidige aanpak in waterbeheer is niet opgewassen tegen deze (weers)extremen. Ook de garantie van veiligheid en kwaliteit van het water zal in de toekomst onder druk komen te staan.
De regio zet al in op verbetering en het ontwikkelen van ruimtelijke en technische oplossingen als berging, beheer en zuivering, maar de waterbeheerder redt het niet meer in zijn eentje. Dat betekent dat het waterbeheer in Nederland zelf veel meer de samenwerking moet gaan zoeken met maatschappelijke partijen, maar ook dat in de samenleving veel meer verantwoordelijkheid en eigenaarschap zal moeten ontstaan voor de waterproblemen die komen met klimaatverandering.
Onder de werktitel ‘Collectief Waterbeheer’ onderzoekt het KIN hoe dat er uit kan zien i.s.m. Ellen Weerman en Veerle Joosen van de HAS Green Academy in Den Bosch. Dat doen we door initiatief en actie. In juli 2025 organiseerden we als startmoment een zogenaamde ‘Crutzen- workshop’. De Crutzen-workshop is een door het KIN ontwikkeld workshop format dat erop is gericht experts vanuit praktijk en onderzoek samen te laten verkennen wat er nodig is om een gewenste transitie in deze sector mogelijk te maken. Hierin brengen we in dit geval een gezelschap samen van mensen die binnen en buiten de waterwereld al (lang) bezig zijn met veerkracht, natuurlijke oplossingen, sociale initiatieven en ondernemerschap en het vormgeven van ‘collectief waterbeheer’ op kleine schaal. Ook betrekken we experts die op andere manieren mee kunnen denken: technisch, juridisch, sociaal, economisch of ruimtelijk. Tenslotte geven we creatieven, ontwerpers en kunstenaars een belangrijke rol in het programma, zowel op de dag van de Crutzen-workshop zelf, als tijdens het vervolg. Doel van de workshop is met elkaar de wenselijkheid, randvoorwaarden en volgende stappen in de transitie van technisch naar collectief waterbeheer in beeld te krijgen.
Tijdens de Crutzen-workshop hebben de deelnemers in één dag de transitiebarrières en – uitdagingen, verandervragen en oplossingsrichtingen in kaart gebracht om zo tot een portfolio aan initiatieven en acties te komen, die de gewenste transitie in de praktijk onderzoeken. Dit kan van alles zijn: van een technische regeling tot een kunstwerk, van een sociale interventie tot een nieuw businessmodel. Met als doel om meer inzicht te krijgen in de gewenste transitie, er meer over te leren en om kennis op te doen om deze verandering deelbaar te maken.
Kennis-in-Actie programma’s zijn thematisch ingericht en bevatten een in co-creatie opgestelde agenda met geïdentificeerde transitie-belemmeringen, leerdoelen en onderzoekende vragen. Voorstellen kunnen de vragen zoals geformuleerd in de agenda als vertrekpunt nemen, of geheel eigen onderzoekende vragen en gerelateerde hypotheses en leerdoelen formuleren passend bij de sub-thema’s. Het belangrijkste is dat ze de praktijk van gewenste transitie op een bepaald thema verder helpen en in dat proces kennis en inzicht ontwikkelen en ontsluiten. Collectief Waterbeheer is het eerste Kennis-in-Actie programma ontwikkeld door het KIN en richt zich op Oost-Brabant. In het najaar van 2025 zal een call worden uitgezet voor dit programma.
De uitkomsten van deze Crutzen workshop vormen de basis voor een zogenaamde “Kennis-in-Actie” subsidieregeling voor de ondersteuning van concrete projecten en acties. Voorstellen voor vervolgprojecten die uit de Crutzen-workshop voorkomen, kunnen een aanvraag indienen voor vervolgfinanciering via de nieuwe subsidieregeling. Voor meer info over de call en indienen, bezoek de NWO-website.
Neem contact met ons op.
