Om Nederland klimaatneutraal en klimaatbestendig te maken zijn fundamentele en duurzame maatschappelijke veranderingen nodig die iedereen ten goede komen. Nauwe samenwerking tussen wetenschap en praktijk is essentieel om te focussen op concrete kennis- en transitieopgaven.
Verbinden van maatschappelijke pioniers en onderzoekers
Ondernemers, ondernemende burgers, creatieve professionals, actieonderzoekers en ondernemende ambtenaren spelen allemaal een cruciale rol in de gewenste maatschappelijke transities. Deze pioniers experimenteren vaak al op kleine schaal met wenselijke alternatieven en beschikken over een schat aan ervaringskennis. Door hen te verbinden met onderzoekers ontstaan krachtige combinaties van praktische kennis en wetenschappelijke methoden. Bovendien kan wetenschap helpen om transitiepraktijken te legitimeren en te onderbouwen.
Het KIN heeft de Kennis-in-Actie subsidie ontwikkeld om transformatieve projecten te initiëren. Deze subsidie faciliteert en financiert samenwerking tussen onderzoekers en maatschappelijke actoren op het gebied van rechtvaardige klimaattransities. De subsidie maakt experimenten mogelijk met een focus op actie, met een cyclisch proces van uitproberen, onderzoeken en bijstellen.
Eerste Kennis-in-Actie Call: Collectief Waterbeheer
Het eerste Kennis-in-Actie programma, en de bijbehorende Call richt zich op Collectief Waterbeheer. In nauwe samenwerking met de HAS Green Academy is de agenda hiervoor vastgesteld tijdens de gezamenlijk georganiseerde KIN Crutzen-workshop op 2 juli 2025 in Den Bosch. De Crutzen-workshop is een werkvorm ontwikkeld door het KIN waarin transdisciplinair en in co-creatie wordt samengewerkt aan een urgent (klimaat)transitievraagstuk. Een verslag van de dag is te lezen via de tijdlijn hieronder.
Transitie-interventies als onderzoeksmethode
Het KIN zet in op het ondersteunen van onderzoek in en voor de (transitie)praktijk. We leggen daarom de nadruk op actie: door dingen gericht te doen, ontstaat impact en inzicht. ‘Transitieinterventies’ zijn transdisciplinaire of transformatieve onderzoeksprojecten waarin onderzoekende vragen worden gesteld door mensen die met elkaar een route proberen te vinden naar een fundamenteel betere, rechtvaardiger of duurzamer toekomst.
Het gaat dus niet om ‘zomaar doen’ maar om al-doende-leren en al-lerende-doen. Dit vereist een integrale analyse van persistente problemen en vastzittende systemen, een set aan leidende principes en waarden, onderbouwde theorieën en leerdoelen ten aanzien van gewenste transitie, een transparante en solide methodologische aanpak, en een plan voor het faciliteren van co-creatie en leren.
Een transitieinterventie kan van alles zijn: (trans)disciplinair, beeldend, ontwerpend, ondernemend of juist heel procesmatig, reflecterend of activistisch. Zolang het maar gaat om een bundeling van krachten uit praktijk en onderzoek, gericht op het verder brengen van de gewenste transitie.
Over Kennis-in-Actie programma’s
Kennis-in-Actie programma’s zijn thematisch ingericht en bevatten een in co-creatie opgestelde agenda met geïdentificeerde transitie-belemmeringen, leerdoelen en onderzoekende vragen. Voorstellen kunnen de vragen zoals geformuleerd in de agenda als vertrekpunt nemen, of geheel eigen onderzoekende vragen en gerelateerde hypotheses en leerdoelen formuleren passend bij de sub-thema’s. Het belangrijkste is dat ze de praktijk van gewenste transitie op een bepaald thema verder helpen en in dat proces kennis en inzicht ontwikkelen en ontsluiten.
