Vertrouwen op de wijsheid van de groep

‘Wij zijn allemaal het KIN’. Dat was een uitspraak van een van de deelnemers aan de eerste Crutzen workshop van het KIN (Klimaatonderzoek Initiatief Nederland). Het geeft de sfeer en de energie goed weer na drie dagen samen nadenken over de contouren voor een werkprogramma met het thema ‘Klimaattransitie in stedelijk gebied door de lens van klimaatrechtvaardigheid’. 

Vertegenwoordigers van (decentrale) overheden, maatschappelijke organisaties en bedrijven en onderzoekers sloegen de handen ineen om niet in competitie, maar samen na te denken over een werkprogramma dat de systeemtransitie in stedelijk gebied kan versnellen, op een rechtvaardige manier. Dit gebeurde met de Open Space Technology, gericht op het oplossen van complexe vraagstukken in grote groepen, waarbij deelnemers zelf de agenda bepalen en hiërarchie geen rol speelt. Op die manier vertrouw je op de wijsheid van de groep, omdat je gebruik kunt maken van de inzichten van álle betrokken individuen.

Positieve impact

Er stonden enkel namen op de naamkaartjes en geen functietitels en organisaties. ‘Dat werkte prettig,’ liet een van de deelnemers weten. ‘Je gaat dan in gesprek met een mens, in plaats van iemand met een bepaalde functie binnen een bepaalde organisatie.’ De sfeer was duidelijk anders dan bij andere bijeenkomsten. Er was ruimte voor de inbreng van iedereen. Leek het soms of er niets meer te zeggen viel, dan borrelde er tijdens ingebouwde momenten van stilte toch weer nieuwe input op. Drie dagen samen nadenken over zo’n belangrijk onderwerp, schept een band. De nadruk lag bij iedereen op de positieve impact die mogelijk gemaakt kan worden met de stappen die hier werden gezet. Dat bleek ook uit de zeer uiteenlopende actieplannen die de verschillende spontaan ontstane groepen op papier zetten. 

‘Trust the process’

Als de saamhorigheid in de middag van dag drie even dreigt te verdwijnen, omdat niemand zich geroepen lijkt te voelen de rol van coördinator op zich te nemen, staat iemand uit de zaal op en zegt: ‘Ik denk altijd graag aan de kinderen die nog geboren gaan worden om voorbij het eigen individuele perspectief te komen.’ Meer stemmen volgden van mensen die graag impact willen maken en dat sámen willen doen. Daarop bood iemand uit de groep aan op korte termijn een vervolgafspraak te organiseren, met behulp van het KIN om daar de vijftien ontstane plannen te verwerken tot een coherente aanvraag voor een werkprogramma en een consortium te vormen. Daarbij kunnen zich overigens nog anderen aansluiten in de loop van het proces, als zij van toegevoegde waarde zijn op het thema.

De wens dat het KIN een facilitator regelt voor verdere bijeenkomsten werd breed gedragen. Het KIN gaat aan de slag met de invulling daarvan. ’Trust the process’ is een belangrijke voorwaarde voor de Open Space Technology. En dat is precies wat er in Egmond aan Zee gebeurde.